ÑOÏC TAÙC PHAÅM MÔÙI CUÛA NGOÂ THEÁ VINH :

CÖÛU LONG CAÏN DOØNG

BIEÅN ÑOÂNG DAÄY SOÙNG

NHAÄT TIEÁN

Töïa ñeà cuûa taùc phaåm , töï noù ñaõ mang hai chuû ñeà lôùn : Cöûu Long caïn doøng, Bieån Ñoâng daäy soùng. Ñaây khoâng phaûi laø töïa ñeà thích hôïp cho moät cuoán tieåu thuyeát , nhöng chæ khi naøo ñoïc xong taäp truyeän, gaáp saùch laïi vôùi bao noãi nieàm xuùc caûm daâng leân trong loøng, ngöôøi ñoïc môùi thaáy duïng taâm cuûa taùc giaû. OÂng muoán göûi ñeán ngöôøi ñoïc, khoâng chæ laø nhöõng taâm tình khaéc khoaûi, thieát tha maø coøn laø tieáng keâu thaát thanh cuûa moät loaøi chim baùo baõo veà moät thaûm hoïa kinh hoaøng ñang tôùi, seõ tôùi, nhöng giöõa moät khung caûnh ngoån ngang quaù nhieàu vaán ñeà phaûi toan tính hieän nay, neân roõ raøng thaûm hoïa naøy chöa ñöôïc maáy ai chuù yù tôùi. Thöïc ra, neáu caàn xeáp loaïi thì Cöûu Long Caïn Doøng, Bieån Ñoâng Daäy Soùng neân xeáp vaøo loaïi tieåu thuyeát tö lieäïu ( roman documentaire) gioáng nhö beân ngaønh kòch ñaõ coù nhöõng vôû kòch tö lieäu ( theùaâtre documentaire) ñaõû moät thôøi laøm soâi ñoâïng saân khaáu theá giôùi. Thöïc chaát cuûa nhöõng taùc phaåm vaên ngheä coù dính daáp nhieàu ñeán vaán ñeà tö lieäu naøy chính ra chæ laø moät thuû phaùp chuyeåûn hoùa nhöõng döõ kieän lòch söû vaøo noäi dung taùc phaåm thoâng qua trí töôûng töôïng cuûa taùc giaû ñeå minh hoïa theâm nhöõng chi tieát cuï theå cho nhöõng vaán ñeà maø taùc giaû muoán ñeà caäp . Trong vaên hoïc Vieät nam, nhöõng taùc phaåm cuûa Nguyeãn Trieäu Luaät nhö Ngöôïc Ñöôøng Tröôøng Thi, Baø Chuùa Cheø, Chuùa Trònh Khaûi, Raén Baùo Oaùn ..vv.. theo toâi laø nhöõng tieåu thuyeát theå hieän raát roõ neùt veà theå loaïi tieåu thuyeát naøy. Nhöng duø sao thì ñaáy vaãn chæ laø phaàn hình thöùc beân ngoaøi trong khi noäi dung taùc phaåm môùi laø phaàn ñaùng keå. Ngöôøi ñoïc khi gaáp saùch laïi, haún ai cuõng chia xeû vôùi oâng veà moät chuyeän chaúng ñaëng ñöøng : vaán ñeà neâu trong taùc phaåm khoâng chæ laø nhöõng vaán ñeà taâm tình muoân thuôû cuûa con ngöôøi maø ta thöôøng thaáy trong nhöõng boä tieåu thuyeát, nhöng ôû ñaây laø nhöõng chuyeän thieát thaân ñeán ñôøi soáng, ñeán söï sinh toàn cuûa haøng traêm trieäu con ngöôøi thuoäc baåy quoác gia trong vuøng Ñoâng Nam AÙ. Maø nhö vaäy thì haø côù phaûi goø boù nhöõng suy töôûng, nhöõng ñi, nhöõng soáng, nhöõng voán hieåu bieát doài daøo phong phuù cuûa mình vaøo khuoân khoå cuûa tieåu thuyeát thuaàn tuùy. Ngoâ Theá Vinh do ñoù ñaõ ñeå cho ngoøi buùt cuûa mình xuoâi chaåy theo nhu caàu cuûa söï thuyeát phuïc veà nhöõng ñieàu maø oâng muoán göûi gaám ñeán ngöôøi ñoïc. Treân hai muôi ba chöông saùch daøn traûi raát nhieàu vaán ñeà thuoäc veà thieân nhieân, veà con ngöôøi,veà taâm tình thao thöùc cuûa nhieàu nhaân vaät ñieån hình , veà moâi tröôøng soáng vaø caû nhöõng möu toan chính trò, taát caû ñaõ ñöôïc taùc giaû ñaõ trình baøy khi thì döôùi daïng nhöõng trang bieân khaûo cöïc kyø phong phuù veà lòch söû,veà phong tuïc, veà tín ngöôõng hay taäp quaùn cuûa nhieàu boä toäc, khi thì laø nhöõng döõ kieän, nhöõng con soá, nhöõng thoáng keâ khoa hoïc chính xaùc, vaø ñaëc bieät loâi cuoán hôn caû , laø nhöõng trang du kyù sinh ñoäïng , ñaày maàu saéc cuûa nhieàu mieàn ñaáùt laï treân cao nguyeân , treân ñoààøng baèng , trong röøng saâu nuùi thaúm hay ngoaøi ñaïi döông,nhöõng trang ghi cheùp tuyeät vôøi ñoáùi vôùi nhöõng ai chöa coù dòp ñi vaø soáng . Tuy nhieân duø ña daïng caùch naøo thì ngöôøi ñoïc vaãn nhìn thaáy duïng yù cuûa taùc giaû, ñoù laø söï toång hôïp cuûa nhieàu thuû phaùp caàn thieát ñeå vöøa taêng hieäu löïc cuûa cuoán saùch, vöøa ñeå cho nhöõng nhaân vaät tieåu thuyeát cuûa oâng daãn daét ngöôøi ñoïc ñi vaøo nhöõng öôùc mô, nhöõng khao khaùt vaø nhöõng nguyeän voïng cuûa con ngöôøi veà nhöõng chuyeän thieát thaân ñeán ñôøi soáng, ñeán söï sinh toàn cuûa nhieàu daân toäc trong ñoù, dó nhieân coù Vieät Nam. Baèng moät gioïng vaên heát söùc ñôn giaûn nhöng coù söùc taäp trung cao ñoä, Ngoâ Theá Vinh ñaõ söû duïng nhöõng nhaân vaät cuûa mình laøm höôùng daãn vieân ñöa ngöôøi ñoïc ñi qua nhöõng cuoäc haønh trình kyø thuù, töø quaù khöù xa xaêm ñeán thöïc teá hieän taïi sinh ñoäøng, ñeå töø ñoù, ngöôøi ñoïc boãng thaáy noåi baät leân moät ñieàu cô baûn : Hoï, nhöõng nhaân vaät tieåu thuyeát cuûa Ngoâ Theá Vinh, nhö oâng Khaéc, nhö baùc só Duy, nhö Cao, nhö Hoä,nhö Ñieàn, Thuaän, Beù Tö..v.v.. nhöõng chuyeân vieân khoa hoïc thuaàn tuùy khoâng nhöõng chæ ñang haønh söû coâng taùc chuyeân moân cuûa mình maø chính hoï ñaõ trôû thaønh nhöõng ngöôøi lính tieàn phong ñang xoâng vaøo moät maët traän môùi. Ñoù laø maët traän ñaáu tranh sinh toàn coù aûnh höôûng tôùi töông lai daân toäc treân caû haøng traêm naêm trong moät cuoäc chieán roäng lôùn, cuoäc chieán veà moâi sinh, cuoäc chieán veà chuû quyeàn ñaát nöôùc, cuoäc chieán giaønh laïi ñaát soáng soáng cho nhieàu theá heä con chaùu chuùng ta. Vôùi kinh nghieäm giaø daën vaø trình ñoäø chuyeân moân phong phuù ñöôïc haáp thuï töø nhöõng ngoâi tröôøng danh tieáng nhaát theá giôùi, söï lo laéng vaø thao thöùc cuûa hoï khaúng ñònh khoâng phaûi laø nhöõng caùi gì xa xoâi phuø phieám nhöng chính laø nhöõng vaán ñeà nghieâm tuùc vaø caáp baùch khieán cho ngöôøi ñoïc phaûi quan taâm. Chaúng haïn nhö : “ Theo tin baùo Tuoåi Treû töø trong nöôùc, möôøi ngaøy tröôùc Giaùng sinh, ngö phuû Nguyeãn vaên Chôn vaø vôï cö nguï taïi huyeän Laáp Voø tænh Ñoàng thaùp ñaõ löôùi ñöôïc moät con caù ñuoái khoång loà treân soâng Tieàn, ñoaïn giöõa hai xaõ Taân Myõ vaø Taân Khaùnh Trung. Con caù ñuoái coù chieàu daøi hôn 4 meùt, ngang 2 meùt vaø naëng tôùi 270 kí. Caù Ñuoái hay Selachian, teân khoa hoïc laø Chondrichthyes, thuoäc loaøi caù suïn- Cartilaginous fishes goàm caùc gioáng caù maäp, caù nhaùm, caù ñuoái vaø laø caù nöôùc maën. Ñaây cuõng laø laàn ñaàu tieân ngö daân Ñoàng baèng soâng Cöûu Long löôùi ñöôïc moät con caù nöôùc maën lôùn nhö vaäy raát xa bieån vaø treân moät khuùc soâng naèm saâu trong ñaát lieàn.( trang 343). Roài taùc giaû vieát tieáp : “ Nhöng coù bieát ñaâu, nieàm vui ñaõ naèm trong thieân tai nhö lôøi thô Nguyeãn Ñình Toaøn, bôûi vì khi maø nöôùc soâng Cöûu Long xuoáng möùc thaáp nhaát so vôùi 73 naêm trôû laïi ñaây vaø coù nôi möïc nöôùc soâng chöa ñöôïc hai thöôùc gaây saït lôû hai beân bôø laøm thieät haïi nhaø cöûa vaø caû nhaân maïng. Nhieàu chuyeân gia Vieät Nam ôû ngoaïi quoác vaø caû trong nöôùc ñaõ leân tieáng baùo ñoäng veà hieåm hoïa haïn haùn vôùi soâng Cöûu Long coù theå caïn doøng do caùc coâng trình xaây ñaäïp ngaên nöôùc cuûa caùc quoác gia thöôïng nguoàn Thaùi, Laøo vaø nhaát laø chuoãi taùm con ñaäp baäc theàm khoång loà Vaân Nam , Tru ng Hoa maø laâu nay chaùnh quyeàn Haø Noäi vaãn khoâng heà leân tieáng phaûn ñoáùi. Vaø khi moät con caù ñuoái nöôùc maën lôùn nhö vaäy coù theå vaøo tôùi Ñoàng Thaùp thì ñoù laø baùo hieäu naïn ngaäp maën salt intrusion ñaõ vaøo raát saâu trong vuøng chaâu thoå , nôi voán laø ñaát cuûa“söõa vaø maät ngoït” hay ñuùnghôn vuøng ñaát cuûa “ phuø sa, luùa gaïo, caây traùi va øtoâm caù ñaày ñoàng...”( trang 347).

Ñoái vôùi toâi, ñaây khoâng chæ laø moät trang sinh ñoäng naèm trong moät cuoán tieåu thuyeát giaû töôûng vì thöïc teá coøn söøng söõng ôû ñoù. Taùc giaû cho bieát :” Töø nhöõng naêm 70, Trung Hoa ñaõ coù keá hoaïch xaây moät chuoãi 8 con ñaäp - Mekong Cascade - treân thöôïng nguoàn nhöng do thieáu ngaân saùch neân maõi tôùi naêm 80 , con ñaäp ñaàu tieân Manwan cao 99 meùt môùi ñöôïc khôûi coâng . Ñaäp chaén ngang khuùc soâng giöõa hai ngoïn nuùi vôùi böùc töôøng thaønh cao 35 taàng vaø 13 naêm sau môùi xaây xong ( trang 57). Con ñaäp thöù hai Ñaïi Chieáu Sôn -Dachaoshan -cuõng ñaõ ñöôïc khôûi coâng naêm 1996, seõ tôùi con ñaäâp thöù ba Caûnh Hoàng- Jinghong - chuû yeáu xuaát caûng ñieän sang Thaùi Lan. Con ñaäp thöù tö Xiaowan cao 248 m, ñöôïc coi laø con ñaäp meï – mother dam-trong chuoãi 8 con ñaäp baäc theàm döï truø xaây xong tröôùc thaäp nieân thöù nhaát cuûa theá kyû 21.( trang 58). Vaøo naêm 1993 do moät hieän töôïng ñöôïc coi laø baát thöôøng xaåy ra khi möïc nöôùc con soâng Mekong ñoâït ngoät tuït thaáp xuoáùng maø khoâng vaøo muøa khoâ, chæ luùc ñoù ngöôøi ta môùi bieát laø do aûnh höôûng cuûa con ñaäp Manwan. ( trang 59)

Soâng caïn doøng voán ñaõ laø moät thaûm hoïa.Naïn oâ nhieãm cuõng chaúng keùm kinh hoaøng hôn . Taùc giaû cho bieát : “ Töø Nöõu Öôùc tôùi California, töø Thaùi Lan qua Laøo, Cam Boát sang ñeán Vieät Nam_xuoáng tôùi muõi Caø Maâu , ñi tôùi ñaâu Cao cuõng thaáy traøn ngaäp caùc moùn haøng Trung Hoa . Coù bao nhieâu trong soá caùc moùn haøng aáy xuaát phaùt töø nhöõng khu cheá xuaát tænh Vaân Nam doïc hai bôø con soâng Mekong? Con soâng voán trinh nguyeân trong suoát caû ngaøn naêm aáy ñang coù nhöõng ñoåi thay thaät mau choùng. Vôùi 28 khu haàm moû ñang ñöôïc trieät ñeåû khai thaùc nôi thöôïng nguoàn con soâng Mekong, trong ñoù coù caû nhöõng moû chì, moû keõm laø nguoàn oâ nhieãm naëng neà nhaát. (trang 246). Con chim baùo baõo Ngoâ Theá Vinh ñaõ ñöa ra hình aûnh bi thöông cuûa thaûm kòch Minamata beân Nhaät Baûn ñeå minh hoïa cho töông lai ñen toái cuûa ñoàøng baèng Soâng Cöûu :

“ Vaøo nhöõng naêm 50 ôû Nhaät , daân laøng Minamata boãng nhieân chöùng kieán moät hieän töôïng laï : nhöõng con meøo baét ñaàu nhaåy muùa ñieân cuoàng , leân côn co giaät roàøi sau ñoù laø cheát . Sau meøo tôùi ngöôøi, phuï nöõ sinh quaùi thai , treû sinh ra soáng soùt thì cuõng bò dò taät baåm sinh vaø cheát daàn ......ñoù laø do coâng ty hoùa chaát Chisso ñaõ ñoå caùc chaát pheá thaûi kyõ ngheä coù thuûy ngaân xuoáng vònh Minamata taïo ra moät chu kyø nhieãm ñoäc tröôùc heát treân caùc loaïi rong taûo toâm caù; tieáp theo laø caùc ñoäng vaät nhö meøo vaø daân cö soâáng trong vuøng bò nhieãm ñoäc giaùn tieáp do aên phaûi haûi saûn coù haøm löôïng thuûy ngaân raát cao. Tumoko Uemura nhö moät ñieåûn hình., moät thieáu nieân 17 tuoåi taïi laøng Minamata ngay töø luùc sinh ra ñaõ muø loøa caâm ñieác co quaép bieán daïng khoâng coøn laø hình ngöôøi. Tumoko soáng nhö caây coû, hoaøn toaøn troâng nhôø vaøo baø meï taâm hoàn thì ñeïp ñeõ vaø voâ cuøng aån nhaãn nhöng cuõng raát can tröôøng phaán ñaáu cho nhaân phaåm vaø söï soáng coøn cuûa ñöùa con......No more Minamata. Nhaéc laïi taán thaûm kòch aáy nhö ñieàu taâm nieäm cuûa moãi ngöôøi daân ñang cö nguï nôi löu vöïc soâng Mekong, khi maø moãâi ngaøy chuùng ta phaûi soáng vôùi ñuû loaïi nöôùc thaûi ñoå xuoáùng töø caùc khu kyõ ngheä khoång loà Vaân Nam vaø caû töø Thaùi Lan. . ( trang 513,514).

Töø bieân giôùi phía taây cuûa ñaáùt nöôùc vôùi nhöõng vaán ñeà cuûa ñoàng baèng soâng

Cöûu Long, böôùc qua bieân giôùi phía ñoâng, khoâng theå khoâng nhaéc tôùi vaán ñeà chuû quyeàn vaø bieân giôùi laõnh haûi.Tham voïng tieán chieâùm bieån Ñoâng laø ñieàu Trung Quoác khoâng bao giôø daáu gieám.“ Giôû taám baûn ñoà Asia Pacific môùi nhaát cuûa National Graphic, moät cô sôû maø tröôùc ñaây Kham ( moät nhaân vaät cuûa Ngoâ Theá Vinh ñaõ töøng traûi qua haàu heát caùc bieán coá lôùn lao treân ñaáùt nöôùc) vaãn tin laø coù uy tín vôùi tính khoa hoïc voâ tö, nhöng Kham ñaõ khoâng neùn ñöôïc söï böïc boäi. Khi veõ vuøng bieån Ñoâng, caû khu vöïc maø hoï goïi laø South China Sea gaàn nhö hoaøn toaøn gioáng vôùi ranh giôùi lòch söû löôõi Roàng cuûa Trung Hoa vôùi oâm troïn caû hai quaàn ñaûo Hoaøng Sa vaø Tröôøng Sa. Vaø Kham cuõng ñaõ khoâng ngaïc nhieân khi thaáy cuõng treân taám baûn ñoà aáy caû ranh giôùi xöù Taây Taïng bò xoùa nhoøa trong caùi traät töï meânh moâng cuûa luïc ñòa nöôùc Trung Hoa ( trang 368). ...Rieâng taïi mieàn Baéc, caùc caáp laõnh ñaïo Ñaûng Coäng Saûn Vieät Nam chaúng nhöõng khoâng coù moät tieáng noùi ñoøi chuû quyeàn coøn töï nguyeän daâng caû hai quaàn ñaûo Hoaøng Sa vaø Tröôøng Sa cho Baéc Kinh. Böùc coâng haøm ngoaïi giao 14-09-58 göûi Trung Hoa cuûa chaùnh phuû Vieät Nam Daân Chuû Coâïng Hoøa do thuû töôùng Phaïm vaên Ñoàng kyù vôùi noäi dung “ taùn thaønh baûn tuyeân boá ngaøy 4-9-58 cuûa chính phuû Coäng Hoøa Nhaân Daân Trung Quoác quyeát ñònh veà haûi phaän cuûa Trung Quoác” Möôøi taùm naêm sau, baùo Saøi Goøn Giaûi Phoùng 05-1976, vaãn tieáp tuïc beânh vöïc cho noäi dung kyø quaùi cuûa böùc coâng haøm aáy : “ Vieät Nam Trung Quoác laø hai nöôùc anh em, soâng lieàn soâng, nuùi lieàn nuùi. Trung Quoác vó ñaïi ñoáùi vôùi chuùng ta khoâng chæ laø ngöôøì ñoàng chí maø coøn laø ngöôøi thaày tin caån, ñaõ cöu mang chuùng ta nhieät tình ñeå chuùng ta coù ñöôïc ngaøy hoâm nay, thì chuû quyeàn Hoaøng Sa thuoäc Trung Quoác hay thuoäc ta cuõng vaäy thoâi. Khi naøo chuùng ta muoán nhaän laïi quaàn ñaûo naøy Trung Quoác seõ saün saøng giao laïi” . Nhöng chính ngöôøi ñoàøng chí vaø ngöôøi thaày tin caån aáy, 14 naêm sau (14-03-88) khoâng nhöõng ñaõ khoâng traû Hoaøng Sa maø coøn duøng voõ löïc cöôõng chieám luoân caùc ñaûo Tröôøng Sa cuûa ngöôøi ñoàøng chí Vieät Nam anh em. Chæ trong moät traän haûi chieán ngaén, hoï ñaõ baén chìm taàu haûi quaân Vieät Nam, taøn saùt khoâng nöông tay ngoùt 100 thuûy thuû Vieät treân bieån Ñoâng thuoäc vuøng laõnh haûi Vieät Nam. ( trang 375,376) .

Coâng baèng maø noùi, chuyeän chaáp nhaän chuû quyeàn Hoaøng Sa vaø Tröôøng Sa laø cuûa Trung Quoác vaøo naêm1958 laø moät döõ kieän ñen toái cuûa lòch söû, tuy nhieân noù ñaõ naèm trong quaù khöù. Traän haûi chieán xaåy ra ôû Bieån Ñoâng trong thaùng 3 naêm 1988 vôùi söï hy sinh cuûa ngoùt 100 thuûy thuû Vieät Nam nhö taùc giaû ñaõ trình baày ôû treân , cuøng vôùi nhöõng tin töùc Vieät Nam xaây caát ñoàøn luõy treân moät phaàn cuûa nhöõng hoøn ñaûo naøy vaøo thaäp nieân 90 cuõng ñaõ chöùng toû nhaø nöôùc Coäng Saûn Vieät Nam ñang coá gaéng giöõ gìn chuû quyeàn laõnh thoå khi bò ngoaïi bang laán chieám. Ñaõ coù nhöõng cuoäc thöông thaûo gay go giöõa phaùi ñoaøn hai nöôùc veà vaán ñeà chuû quyeàn Bieån Ñoâng , va øgaàn ñaây nhaát theo tin baùo chí , cuoäc ñaøm phaùn laõnh haûi töø 8 ñeán 12 thaùng 9-2000 ñaõ ñi ñeán beá taéc , hai beân khoâng ñaït ñöôïc söï thoûa thuaän naøo duø höùa heïn seõ vaãn coøn tieáp tuïc trong töông lai. Noùi cho ñuùng, cuoäc ñaøm phaùn veà laõnh haûi naøy ñöông nhieân laø seõ phaûi gay go vì phía Trung Quoác haún seõ döïa treân böùc coâng haøm ngoaïi giao do Thuû Töôùng Phaïm vaên Ñoàng ñaõ kyù ngaøy 14-9-1958 ñeå laøm laäp tröôøng thöông thaûo. Ñaây laø moät heä luïy cuûa quaù khöù maø nhaø nöôùc VN hieän nay phaûi gaùnh vaùc.Nhöng toâi mong moûi raèng seõ chaúng vì theá maø VN laïi phaûi coù nhöõng nhöôïng boä naøo khaùc ñeå caùc cuoäc thöông thuyeát sau naøy coù cô hoäi thoaùt ra khoûi ñöôïc söï beá taéc. Trong taâm khaûm cuûa ngöôøi Vieät Nam thì Hoaøng Sa vaø Tröôøng Sa laø thuoäc laõnh thoå Vieät Nam. Baát cöù moät söï nhöôïng boä naøo duø lôùn hay nhoû cuõng ñeàu seõ ñeå laïi cho theá heä con chaùu chuùng ta mai sau nhöõng di luïy maø taùc haïi cuûa noù khoâng bieát ñaâu maø löôøng tröôùc ñöôïc. Moïi ngöôøi Vieät Nam duø laø ôû trong hay ngoaøi nöôùc, theo toâi nghó, do ñoù caàn phaûi theo doõi chaët cheõ hôn nöõa veà vaán ñeà naøy ñeå bieåu döông yù chí cöông quyeát gìn giöõ ñeán cuøng töøng taác ñaát di saûn cuûa tieàn nhaân.

Bieån Ñoâng ñaõ daäy soùng, nhöng ñoù khoâng phaûi laø laàn ñaàu. Chính phuû vaø Quaân löïc VNCH cuõng ñaõ töøng quyeát taâm giöõ vöõng chuû quyeàn Vieät Nam tröôùc tham voïng khoâng ngöng nghæ cuûa baù quyeàn Trung Quoác. Nhaø vaên Ngoâ Theá Vinh ñaõ ghi laïi nhöõng doøng tuy ngaén nguûi nhöng voâ cuøng caûm xuùc nhö sau :

” Kham nguyeân laø haïm tröôûng cuûa moät trong 4 chieán haïm cuõ kyõ cuûa Myõ ñeå laïi töø thôøi Theá chieán Thöù Hai, tham döï traän haûi chieán taïi Hoaøng Sa naêm 1974 choáng moät haïm ñoâïi ñoâng ñaûo cuûa Trung Quoác vôùi nhöõng phoùng phaùo haïm Kronstadt coù trang bò hoûa tieãn taàm xa laïi coù caû phaûn löïc cô Mig 21 yeåm trôï treân khoâng . Chính anh laø nhaân chöùng maùu vaø nöôùc maét cuûa nhöõng con taàu Vieät Nam chieán ñaáu ñôn ñoäïc treân Bieån Ñoâng, chöùng kieán loøng yeâu nöôùc voâ haïn , yù chí quyeát töû cuõng nhö söï hy sinh duõng caûm voâ bôø cuûa caùc ñoàøng ñoäïi , nhaát laø cuûa thuûy thuû ñoaøn treân con taàu Nhaät Taûo ôû nhöõng giôø phuùt cuoái cuøng , yù chí saét theùp khoââng chòu buoâng tay suùng ñeå rôøi con taàu ñaém. Hoï ñaõ laø nhöõng thuûy thuû taän trung vôùùi nöôùùc maø vò quoác vong thaân,......Kham vaø nhöõng ngöôøi lính ñaõ ñaùnh moät traän ñaùnh heát söùc mình, vôùi noãõi uaát haän cuûa caû ngaøn naêm noâ leä : hoï ñaõ truùt heát hoûa löïc vaøo ñaàu ñòch , ñaõ baén ñeán vieân ñaïn cuoáùi cuøng cho tôùi khi taát caû caùc daøn ñaïi phaùo baát khieån duïng. Hoï chæ coøn chôø leänh cho caùc con taàu höôùng veà Hoaøng Sa chuaån bò uûi leân ñaûo, duøng xaùc taàu vaø xaùc mình ñeå laøm chöùng tích chuû quyeàn.”’ (, trang 365) .

Nhö vaäy, chaën doøng soâng Cöûu, laán chieám bieån Ñoâng, caùi khaùt voïng baønh tröôùng ngaøn ñôøi cuûa phöông Baéc , khoâng coøn chæ thuaàn tuùy mang hình thöùc cuûa ñoaøn quaân oà aït Nam tieán nhö trong quaù khöù cuûa lòch söû maø theå hieän trong moät traän ñòa môùi, traän ñòa moâi sinh coù söùc taøn phaù maõnh lieät, laâu daøi vaø khuûng khieáp hôn. Ñoù laø ñieàu maø ngöôøi Vieät Nam , ñaëc bieät laø giôùi treû, caû trong laãn ngoaøi nöôùc phaûi ghi nhôù naèm loøng. Cuï theå vaø thieát thöïc hôn theá nöõa, Ngoâ Theâ ù Vinh ñaõ göûi ñeáøn giôùi treû moät thoâng ñieäp hay thaân aùi hôn , moät lôøi keâu goïi, nhaén nhuû qua nhaân vaät Kham : “ Kham ñaõ ñoâïng vieân lôùp ngöôøi treû, khoâng phaûi laø sung vaøo quaân ñoäi chí nguyeän caàm suùng ra traán giöõ caùc haûi ñaûo maø laø chuaån bò moät ñoäi nguõ trí tueä trong moïi laõnh vöïc khoa hoïc, ñaëc bieät laø caùc ngaønh haûi döông hoïc, ñòa chaát, moâi sinh vaø caû veà Luaät Bieån, Quoác teá Coâng phaùp. Hoï seõ laø thaønh vieân khoâng theå thieáu treân caùc baøn hoäi nghò hay tröôùc caùc Toøa aùn Quoác teá trong töông lai.”( trang 371)......”rieâng Kham ñaõ khuyeán khích ñöùa con trai raát xuaát saéc cuûa anh, thay vì hoïc Y khoa ôû UCSF nay chuyeån qua hoïc Luaät ôû Stanford chuyeân veà Quoác teá Coâng phaùp vaø Luaät Haøng Haûi. Anh coù nieàm tin saét ñaù laø cho duø vuøng bieån, vuøng ñaûo ñaõ bò Trung Coäng duøng voõ löïc cöôõng chieám vaø phaûi maát bao nhieâu naêm nöõa thì sôùm muoän cuõng “ Chaâu veà Hieäp Phoá “ ( trang 371) .

Trong moät laàn tieáp xuùc, taùc giaû ñaõ noùi vôùi toâi, vôùi söï nhaõ nhaën laø khi vieát taùc phaåm naøy, oâng chæ coi nhö ø moät vieäc laøm gôïi yù, moät tín hieäu chuyeån ñeán nhieàu giôùi, ñaëc bieät laø giôùi treû , mong hoï quan taâm hôn ñeán moät vaán ñeà maø trong boái caûnh chính trò trong nöôùc vaø ngoaøi nöôùc hieän nay, vaãn coøn ñang bò lu môø. Toâi thì khoâng nghó nhö vaäy . Toâi cho raèng oâng ñaõ ñoùng goùp hôn theá raát nhieàu sau khi ñaõ taän duïng taâm söùc vaøo vieäc hoaøn taát taùc phaåm khaù ñoàø soä naøy OÂng ñaõ coáng hieán cho ngöôøi ñoïc nhöõng trang buùt kyù cöïc kyø ñeïp ñeõ, ñaõ daøn traûi trong taùc phaåm moät khoái löôïng thoâng tin voâ cuøng phong phuù veà lòch söû, veà nhaân vaên, veà moâi sinh, veà caùc vaán ñeà chính trò quoác teá trong toaøn vuøng Ñoâng Nam AÙ. Vaø treân heát, oâng ñaõ gioùng leân ñöôïc moät tieáng chuoâng tuy coù theå vaãn coøn laø moät trong nhöõng tieáng chuoâng ñôn leû cuøng vôùi Nhoùm Baïn Cöûu Long cuûa oâng , nhöng voâ cuøng kòp thôøi vaø caàn thieát veà nhöõng vaán ñeà voâ cuøng troïng ñaïi cuûa töông lai ñaáùt nöôùc , töông lai cuûa caùc theá heä con chaùu chuùng ta.

Trong cöông vò cuûa moät ngöôøi ñoïc, toâi phaûi caùm ôn taùc giaû ñaõ mang cho toâi raát nhieàu kieán thöùc veà nhöõng vaán ñeà maø toâi khoâng coù ñieàu kieän ñeå nghieân cöùu hay ñaøo saâu, theâm vaøo ñoù laø nhöõng xuùc caûm , nhöõng buøi nguøi, nhöõng xoùt xa , nhöõng nieàm haõnh dieän cuõng nhö tuûi hoå treân caùc chaëng ñöôøng lòch söû ñaõ qua cuûa ñaáùt nöôùc cuõng nhö cuûa nhöõng thaäp nieân trong töông lai gaàn guõi saép tôùi . Toâi cuõng ñoùn nhaän ñöôïc töø nôi oâng moät moái quan taâm voâ cuøng saâu xa veà tinh thaàn lieân ñôùi traùch nhieäm cuûa baát cöù ai coøn nhaän mình laø ngöôøi Vieät Nam, vaøø toâi mong moûi taát caû moïi ngöôøi haõy cuøng toâi chia xeû ñieàøu aáy baèng caùch tìm ñoïc taùc phaåm môùi naøy cuûa nhaø vaên Ngoâ Theá Vinh do nhaø Vaên Ngheä ôû Nam Cali aán haønh.

California thaùng 9, naêm 2000.

NHAÄT TIEÁN